Ticari ve Finansal Dýþa Açýklýk Türkiye’de Büyümeyi Ne Yönde Etkiledi?

Ülkelerin ticari ve finansal dýþa açýklýðýnýn artmasý büyüme hýzýný ne yönde etkilemektedir? Dýþa açýklýðýn artmasý büyümeyi artýrmakta mýdýr, yoksa zayýflatmakta mýdýr? Dahasý, dýþa açýklýðý yüksek olan bir ekonomi dýþ þoklar / krizler karþýsýnda krizi kolaylaþtýran ve derinleþtiren bir deðiþken midir? Yoksa yüksek dýþa açýklýk olasý bir dýþ þokun / krizin atlatýlmasýnda makroekonomik uyumu kolaylaþtýrýcý bir faktör müdür? Bu çalýþmada Türkiye ekonomisinin ticari ve finansal açýklýðýnýn büyüme üzerine ve kriz ortamýna sürüklenmesindeki etkileri 1990-2004 dönemi için ampirik olarak ortaya konulmuþtur. Kullanýlan ampirik yöntemler bir biri ile baðlantýlý olan iki farklý yöntemdir: i) doðrusal olmayan zaman serisi (TAR ve STAR) modellemesi, ii) Markow rejim deðiþimi modellemesi. Finansal ve ticari açýklýðýn Türkiye ekonomisini özellikle dýþ þoklara karþý zayýflatan mý, yoksa güçlendiren bir etken mi olup olmadýðý da bu yöntemlerle sýnanmýþtýr. Bulgulara göre Türkiye’de finansal açýklýk ekonominin sürekli olarak resesyonda kalmasýna neden olurken, ticari açýklýk büyümeyi pozitif yönde etkilemiþtir. Ancak finansal açýklýk ticari açýklýðýn büyüme üzerindeki olumlu etkilerini azaltarak negatif refah etkisi yaratmýþtýr.