भारतातील औषध उद्योग आणि त्यांचे अर्थशास्त्र (Pharmaceutical Industry in India and Its Economics)

भारताच्या स्वातंत्र्याची 75 वर्षे पूर्ण होत असताना, देशातील औषध उद्योग आजपर्यंतच्या प्रवासात अभिमानाने प्रगती करतो आहे. स्वातंत्र्यानंतर 2 दशकांहून अधिक काळ भारत औषधांकरिता मोठ्या प्रमाणात आयातीवर अवलंबून होता. देशांतर्गत गरजांच्या जवळपास 85% उत्पादनासाठी या क्षेत्राने झपाट्याने वाढ केली आहे. विशेषत: गेल्या दोन दशकांमध्ये औषध उद्योग सामर्थ्याने वाढला आहे, जेनेरिक औषधे आणि लसींचा प्रमुख निर्यातदार बनला आहे. हे परकीय चलन कमाईत योगदान देणाऱ्या शीर्ष पाच क्षेत्रांपैकी एक आहे आणि 2.7 दशलक्षाहून अधिक लोकांना रोजगार उपलब्ध करून देते. अशा प्रकारे औषध उद्योग भारतीय अर्थव्यवस्थेत मोठी भूमिका बजावते. उद्योगाचा आकार 2020-21 मध्ये 5000 करोड रु. होता आणि निव्वळ वार्षिक व्यापार अधिशेष 1700 करोड रु. आहे. आयुर्मान वाढवण्यात, अनेक रोगांवर सुधारित उपचार, परवडणाऱ्या औषधांची उपलब्धता वाढवण्यात आणि एकूणच रूग्णांसाठी चांगले जीवन यांमध्ये या उद्योगाने मोठे योगदान दिले आहे. As India completes 75 years of independence, the country's pharmaceutical industry is proudly progressing its journey till date. For more than 2 decades after independence, India was heavily dependent on imports for medicines. The sector has grown rapidly to produce nearly 85% of the domestic requirement. The pharmaceutical industry has grown in strength, especially in the last two decades, becoming a major exporter of generic drugs and vaccines. It is one of the top five sectors contributing to foreign exchange earnings and provides employment to more than 2.7 million people. Thus the pharmaceutical industry plays a major role in the Indian economy. 5000 crores of industry size in 2020-21. 1700 crores and the net annual trade surplus was Rs. is The industry has contributed greatly in increasing life expectancy, improving treatment of many diseases, increasing availability of affordable medicines and overall better life for patients