Dünya Ekonomisi ve Türkiye: Globalleşme, Liberalizasyon ve Kriz

Dünya ekonomik konjonktürü Japonya'nın Asya Krizi sonrası bocalaması ve AB'nin kendi iç sorunlarıyla meşgul olması nedeniyle ABD'deki konjonktürden doğrudan etkilenir hale gelmiştir. Globalleşme adı verilen ve tek tek ülke ekonomilerinin dünya ekonomisine eklemlenmesi diye adlandırdığımız bu sürecin son dönemdeki başat özelliği finansal liberalizasyondur. Kendi iç dinamikleriyle büyüyen finans sermayesi reel ekonomik yapıdan bağını koparmıştır. Eksik talep, kar oranlarının düşmesi gibi reel ekonomiyi doğrudan ilgilendiren krizlerin ertelenmesini sağlasa bile reel ekonomiden kopuk bir oransal büyüme içinde olan finans sektörü finansal krizler dediğimiz krizlerin peşpeşe patlak vermesine de yol açmaktadır. Türkiye''deki krizin başlıca sorumlusu kamu açıklarıysa da kamu açıklarının sürdürülemez boyutlara varmasının nedeni, bu kamu açıklarını kısa süreli spekülatif sermaye hareketleriyle kapatma yöntemidir. Bu sermaye girişleriyle talep itişli ve istikrarsız bir büyüme patikasına giren Türkiye ekonomisi, sürdürülemez boyutlara varan cari işlemler açıkları sonucu kaçınılmaz olarak parasını devalüe etmeden önce ve ettikten hemen sonra ülkeyi hızla terk eden yabancı sermayenin ardında bıraktığı banka krizini yaşamaktadır. Oysa Türkiye ekonomisinde kriz,yatırımlardaki duraklama ve tasarruf oranlarının artmayan seyri ile yıllar öncesinden başlamıştı. Bunun sorumlusu finansal liberalizasyonu kamu açıklarını kapatma aracı olarak kullanan hükümetlerdir. Öyle ki, bu politikasızlığın sonucu, hükümetler, bütçe gelirleri ile faiz ödemelerinden başka bir faaliyet yapamaz duruma düşmüşlerdir.