Greek Abstract: Οι εξελισσόμενες ανάγκες χρηματοδότησης των επιχειρήσεων, οι αυξανόμενες απαιτήσεις των επενδυτών και η διεθνοποίηση των κεφαλαιαγορών κατέστησαν τις παραδοσιακές μορφές τίτλων ανεπαρκείς, δρομολογώντας αλλεπάλληλη δημιουργία νέων κινητών αξιών. Όμως, τυχόν άρνηση του «κλειστού αριθμού» (numerus clausus) των τελευταίων για την ημεδαπή ανώνυμη εταιρία, δηλαδή αναγνώριση της δυνατότητας των συναλλασσομένων να διαμορφώνουν κατά το δοκούν τους τίτλους της, καταλήγει αντιμέτωπη με την ίδια την πεμπτουσία της. Η μοναδικότητα της άρρηκτης σχέσης που συνδέει κάθε μέτοχο με την εταιρία «του» (affectio societatis), η αρχή της ισότιμης μεταχείρισης των μετόχων, η σταθερότητα του κεφαλαίου, το αδιαίρετο του πλέγματος των δικαιωμάτων που απορρέουν από ορισμένο μετοχικό ή ομολογιακό τίτλο, κλονίζονται σταδιακά, ενώπιον των νέων περίτεχνων τίτλων που δοκιμάζονται επιτυχημένα στις συναλλαγές. Συγκριτικές παρατηρήσεις φανερώνουν την κυρίαρχη τάση απελευθέρωσης και των τελευταίων ρυθμιστικών «στεγανών» στην ηπειρωτική Ευρώπη, ακολουθώντας τις επινοήσεις της χρηματοοικονομικής βιομηχανίας.Σε συνέχεια προηγούμενων μεταρρυθμίσεων, ο νέος νόμος για την Α.Ε. (Ν. 4548/2018) συστηματοποιεί και εκσυγχρονίζει το δίκαιο των κινητών αξιών της. Θεσπίζει «καταρχήν περιοριστικό» κατάλογο τεσσάρων (4) ειδών τίτλων (μετοχές, ομολογίες, τίτλοι κτήσης μετοχών, ιδρυτικοί τίτλοι), με την επιφύλαξη νομοθετικής καθιέρωσης πρόσθετων τίτλων. Όσον αφορά στις μετοχές, επιβεβαιώνει την καταστατική ελευθερία των μετόχων, ως προς την εξειδίκευση και διαφοροποίηση των προνομίων (περιουσιακής φύσης) των προνομιούχων μετοχών. Διευρύνει τις διαθέσιμες κατηγορίες εξαγοράσιμων μετοχών και διορθώνει παρωχημένες ρυθμίσεις για τους ιδρυτικούς τίτλους. Όσον αφορά στις ομολογίες, αίρει προϋφιστάμενους περιορισμούς της συμβατικής ελευθερίας και προβαίνει σε πανηγυρική καταγραφή επιμέρους σύγχρονων μορφών. Η εισαγωγή των warrants (επί μετοχών) στο «οπλοστάσιο» των κινητών αξιών της α.ε. αποτελεί ξεχωριστή καινοτομία. Πρόκειται για την αυτόνομη τιτλοποίηση ενός δικαιώματος προαίρεσης με αντικείμενο την απόκτηση μετοχών. Τα σύνθετα χαρακτηριστικά του νέου τίτλου, ιδίως η χρηματοοικονομική μόχλευση, ο «θνησιγενής» χαρακτήρας, η δρομολόγηση ετεροχρονισμένων αυξήσεων κεφαλαίου και οι συνθήκες δευτερογενούς διαπραγμάτευσης στην κεφαλαιαγορά, ανοίγουν σπουδαίες προοπτικές για την αξιοποίησή του, τόσο στην ενίσχυση παραδοσιακών και νεοφυών επιχειρήσεων, ακόμη και υπό συνθήκες αφερεγγυότητας ή ραγδαίας ανάπτυξης, όσο και στην άμυνα έναντι προτάσεων εξαγορών ή στην υλοποίηση εταιρικών μετασχηματισμών.Τα φαινομενικά στεγανά των (4) ειδών κινητών αξιών και τα όρια του «numerus clausus», έρχονται να αμφισβητήσουν έμπρακτα δύο πρόσθετες ρυθμίσεις. Χάρη στη δυνατότητα σύζευξης τίτλων (“stapled securities”) και ανάλογα με τα χαρακτηριστικά της (διαρκή, «ασφυκτική», προσωρινή), διανοίγονται περιθώρια de facto δημιουργίας πρωτότυπων συνδυασμών κινητών αξιών και ευθυγράμμισης των οικονομικών συμφερόντων διαφορετικών κατηγοριών εταιρικών stakeholders. Αντίστροφα, η δυνατότητα κατάτμησης των δικαιωμάτων τίτλων (“stripped securities”) συνιστά κάμψη της «αρχής του αδιαιρέτου». Οδηγεί στη δημιουργία νέων αξιών, μέσω κατακερματισμού σύνθετων μορφών, θέτοντας ενδιαφέροντα ερμηνευτικά ζητήματα για τα διαθέσιμα εργαλεία έννομης προστασίας των κατόχων.Ακόμη και μετά το Ν. 4548/2018 εξακολουθούν να υφίστανται αρκετές «αρρύθμιστες κινητές αξίες», των οποίων δεν επιτρέπεται η έκδοση από την α.ε. Είναι το τίμημα της «λελογισμένης απελευθέρωσης της αγοράς επενδυτικών αξιογράφων», που επέλεξε ο νομοθέτης. Όσο για τις πολυάριθμες πλέον αναγνωριζόμενες κατηγορίες κινητών αξιών, συμπεριλαμβανομένων των συζευγμένων, κατατμημένων και «μεταλλασσόμενων» τίτλων, ενδείκνυται να αξιολογούνται ως ανταγωνιστικά μεταξύ τους, εργαλεία χρηματοδότησης της εκδότριας. Αποδεικνύεται ότι τα ουσιαστικά χαρακτηριστικά των δικαιωμάτων των κομιστών τους είναι προεχόντως ζήτημα της εσωτερικής καταστατικής οργάνωσης και συμβατικής διαμόρφωσης της α.ε., και λιγότερο της αναγκαστικού δικαίου νομοθεσίας. Υπό το ίδιο πρίσμα, αντί της τυπικής ορολογικής ένταξης, ο συνδυασμός επενδυτικού κινδύνου/απόδοσης (risk/return) κάθε συγκεκριμένου τίτλου αποτελεί την πλέον κρίσιμη ιδιότητά του, που μπορεί να συνεισφέρει ιδίως στην ερμηνευτική επίλυση ασαφών και αμφισβητούμενων ιδιωτικών (εταιρικών και συμβατικών) ρυθμίσεων
