Türkiye ekonomisi 1980 sonrasý dönemde, daha önce yirmi yýldýr (1960-1979) uygulanan ithal ikamesine dayalý planlý sanayileþme modelini terk ederek, istikrar ve liberalleþme programý uygulamýþtýr. Programýn öncelikli hedefleri arasýnda, enflasyonun kontrol altýna alýnmasý, destek ve döviz kuru ayarlamalarýyla ihracatýn arttýrýlmasý, ithalatýn serbestleþtirilmesi ve finansal liberalleþme sayýlabilir. Uzun dönemde ise yabancý sermaye hareketlerinin serbestleþtirilmesi ve kamunun ekonomideki aðýrlýðýnýn düþürülmesi amaçlanmýþtýr. Bu reformlarýn büyüme ve üretkenliði etkilemesi doðaldýr. Bu etkilerin ortaya konmasý gelecekte büyümenin korunmasý ve sürdürülmesi açýsýndan son derece önemlidir. Bu çalýþmanýn amacý, Türkiye ekonomisinde ve özellikle imalat sanayiinde reel hasýla büyümesinin temel kaynaklarýný ortaya koymak ve sektör bazýnda bölgeler arasý üretkenlik karþýlaþtýrmalarý yapmaktýr. Karþýlaþtýrmalar ve deðerlendirmeler 1980-2000 dönemine iliþkin 21 yýllýk verilerle ve imalat sanayiinin iki haneli ISIC (revize 2) alt-sektörleri ve Ýstatistiksel Bölge Birimleri Sýnýflamasý (NUTS, düzey 1) çerçevesinde yapýlmýþtýr. Büyümenin kaynaklarýný belirlemede “büyüme muhasebesi” yöntemi izlenmiþtir. Bu yönteme göre, bir ülke veya bölgenin mal ve hizmet üretimi ile iþgücü, sermaye ve teknoloji arasýnda istikrarlý bir iliþki vardýr. Bir ekonominin büyüme potansiyeli, faktör birikimi ve faktör üretkenliði artýþlarý tarafýndan belirlenmektedir. Bununla birlikte bölgenin coðrafi konumu, kurumsal yapýsý ve dýþ ticaret iliþkileri gibi faktörler bu üretim faktörlerini ve büyümeyi dolaylý biçimde etkileyecektir. Ancak, uygulamaya dönük araþtýrmalarda, ülke veya bölgelerin coðrafi konumlarý, kurumsal yapýlarý gibi faktörlerin kýsa dönemde deðiþmeyeceði kabul edilerek, faktör birikimi ve factor üretkenliðindeki artýþlar analize dahil edilmektedir. Buna baðlý olarak çalýþmada, faktör birikimi ve factor üretkenliðindeki artýþlarý analiz etmek üzere, Solow tarafýndan ileri sürülen ve sonraki yýllarda Jorgenson ve Griliches gibi iktisatçýlar tarafýndan geliþtirilen toplumsal üretim fonksiyonu temel alýnarak, sektörel üretkenlik analizleri ve bölgesel karþýlaþtýrmalar yapýlmýþtýr. Ýþgücü üretkenliði, sermaye üretkenliði ve çoklu faktör üretkenliði sektörel olarak ve bölgeler bazýnda tahmin edilmiþ ve 3. ve 4. bölümlerde sonuçlar özetlenmiþtir. Genel olarak ulaþýlan sonuç þöyle özetlenebilir: Geliþmekte olan ülkeler geleceðe iliþkin sanayi politikalarýný oluþtururken, serbest ticaret, sermayenin serbest dolaþýmý, daha sýký iletiþim ve ulaþým þartlarýna göre hazýrlamak durumundadýrlar. Gelecekte, büyük ölçüde biliþim ve iletiþim teknolojilerine dayalý hizmet sektörünün önemli büyüme kaynaðý olacaðý açýktýr. Ancak, yeterli bir imalat sanayi altyapýsý olmayan geliþmekte olan bölgelerde imalat sanayi sektörlerinin büyümeye önemli katkýlar saðlamaya devam edeceði açýktýr. Bu durumda, Ýstanbul (TR1), Batý Marmara (TR2), Ege (TR3), Doðu Marmara (TR4), Batý Anadolu (TR5), Akdeniz (TR6), Orta Anadolu (TR7), Batý Karadeniz (TR8) ve Güneydoðu Anadolu (TRC), bölgelerinin sahip olduklarý sanayi yapýsýna dayanarak kaynaklarýný bir yandan katma deðeri daha yüksek olan yatýrým mallarý sektörlerine doðru kaydýrmalarý, diðer yandan biliþim ve iletiþim teknolojilerine dayalý modern hizmet sektörüne yönlendirmeleri geliþmeleri açýsýndan zorunludur. Ancak, belli bir sanayi birikimine henüz ulaþamayan Doðu Karadeniz (TR9), Kuzeydoðu Anadolu(TRA) ve Ortadoðu Anadolu (TRB) bölgelerinin yörenin kaynaklarýna dayalý tüketim mallarý sektörlerinde baþarýlý olmalarý beklenmektedir.
