Greek Abstract: Η ηγεσία στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποτελεί κρίσιμο παράγοντα της απόδοσης των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων, επηρεάζοντας την αποτελεσματικότητα της διοίκησης, την ποιότητα του ακαδημαϊκού και ερευνητικού έργου, καθώς και τα μαθησιακά επιτεύγματα της φοιτητικής κοινότητας. Μέχρι και σήμερα, διάφορα μοντέλα εκπαιδευτικής ηγεσίας που βρίσκουν εφαρμογή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση έχουν αναπτυχθεί, συμπεριλαμβανομένων του ιεραρχικού, του διανεμητικού, του συμμετοχικού και του διοικητικού μοντέλου. Ταυτόχρονα, ολοένα και περισσότερα πανεπιστήμια ανά τον κόσμο εφαρμόζουν σήμερα καινοτόμες ηγετικές πρακτικές, οι οποίες βασίζονται στην παράδοση της συλλογικότητας και της εμπλοκής όλων των ομάδων ενδιαφέροντος στη διαμόρφωση του οράματος και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεων. Σκοπός της παρούσας εργασίας είναι η διερεύνηση του φαινομένου της ηγεσίας στην τριτοβάθμια εκπαίδευση, εστιάζοντας στην περίπτωση του Αριστοτελείου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης (Α.Π.Θ.) σε σύγκριση με πανεπιστήμια του εξωτερικού που δραστηριοποιούνται στις Η.Π.Α., την Αυστραλία και τον ευρωπαϊκό χώρο. Συγκεκριμένα, μελετώνται με κριτικό τρόπο δυο πανεπιστήμια στο Ηνωμένο Βασίλειο, ένα στην Ολλανδία, δυο στις Η.Π.Α., δυο στην Αυστραλία και στην συνέχεια πραγματοποιείται συγκριτική μελέτη με το Α.Π.Θ. Τα πανεπιστήμια του εξωτερικού επιλέχθηκαν με βάση την καλή φήμη τους (η οποία τεκμηριώνεται από αναφορές σε ερευνητικά άρθρα).Η μελέτη υλοποιήθηκε μέσω ποιοτικής έρευνας, με την εφαρμογή της τεχνικής της ανάλυσης περιεχομένου που αφορά μελέτες περιπτώσεων και πιο συγκεκριμένα με τη συλλογική μελέτη περίπτωσης. Σύμφωνα με την ανάλυση που πραγματοποιήθηκε, το ηγετικό υπόδειγμα που εφαρμόζεται στο Α.Π.Θ. αποτελεί ένα υβριδικό μοντέλο διοικητικής, παιδαγωγικής και συμμετοχικής ηγεσίας, το οποίο εστιάζει στην ποιότητα της έρευνας, στην παροχή διαφοροποιημένων προγραμμάτων σπουδών και στο διεθνοποιημένο χαρακτήρα του ιδρύματος. Ωστόσο, το Α.Π.Θ. υπολείπεται ορισμένων αποτελεσματικών πρακτικών που εφαρμόζονται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπου η διεθνοποίηση, η υιοθέτηση επιχειρηματικών πρακτικών και η διανομή των εξουσιών σε κατώτερες ιεραρχικά βαθμίδες αποτελούν βασικά στοιχεία της ηγεσίας. Για τη βελτίωση της ποιότητας και αποτελεσματικότητας της ηγεσίας του πανεπιστημίου προτείνονται οι εξής στρατηγικές λύσεις: (1) αμεσότερη εμπλοκή των ομάδων ενδιαφέροντος στη διαμόρφωση του οράματος, (2) ανάπτυξη και εφαρμογή επιμορφωτικών προγραμμάτων με θέμα την ηγεσία με έμφαση στην ακαδημαϊκή κοινότητα, (3) ολοκληρωμένη εφαρμογή του ισχύοντος συστήματος διασφάλισης ποιότητας που διέπει όλες τις λειτουργίες και δράσεις του πανεπιστημίου, (4) ανάληψη δράσεων που ενισχύουν το διεθνοποιημένο χαρακτήρα του πανεπιστημίου, προάγουν την έρευνα και συνδέουν τη λειτουργία του με τους παράγοντες της οικονομίας και της αγοράς, και (5) υιοθέτηση αποτελεσματικών ηγετικών πρακτικών που εφαρμόζονται σε πανεπιστήμια του εξωτερικού, όπως είναι η επιχειρηματική και η διανεμητική ηγεσία
